MERHABA
Sevgili Çocuklar, anne ve babalar,
Bu sitede yaklaşık 30 yıllık Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları ile ilgili eğitim ve öğretim aktivitelerimin birikimini sizlere yansıtmaya çalışacağım.
Site son haline hiç kavuşmasın, hep birlikte yeniden yapılansın istiyorum.
Sorularınız veya bilgi almak, katkıda bulunmak için arayabilir veya iletişim sayfamdan mail gönderebilirsiniz. Görüşleriniz, katkılarınız, sorularınız için şimdiden teşekkür ederim.
Sevgi ve saygılarımla...
Dr. Mehmet H. Türay
Yenidoğan takibi
Hastaneden eve geldiniz, ama kucağınızda minik bir yavruyla.
Peki şimdi ne olacak ? Sık sık ağlayan, ne istediği belli olmayan bu kuzucuğun dilinden nasıl anlayacak, ona nasıl bakacaksınız ? Her anne aynı duyguları hissediyor merak etmeyin. İçgüdüleriniz ve doktorunuzdan alacağınız bilgilerle mükemmel bir anne olacaksınız.
Aklınıza takılanları yanıtlamaya çalışalım ;
Bebek yeterince besleniyor mu, anna sütü yeterli mi ?
Bebeğinizin yeterince beslenebilmesinde sizin sağlıklı beslenmeniz ve huzurlu olmanızın katkısı tartışılmaz. Daha kaliteli bir anne sütü için günde fazladan 500 kaloriyle 2,5 – 3 litre sıvı almanız yeterli.Ayşe nineleri, Fatma teyzelere kulak verip fazladan alacağınız her kalori, bebeğinizin işine yaramadığı gibi sizin de kilo almanıza yol açar. Oysa bir yandan bebeğinizi emzirirken diğer yandan kilo da vermeye başlamalısınız. Bu nedenle fazladan almanız gereken bu 500 kaloriyi taze sebze, meyve, protein, posa içeren, kalsiyum ve demirden zengin gıdalardan almalısınız. Sadece yedikleriniz değil içtikleriniz de sütünüze geçtiği için kafein içeren kahve, çay ve kolalı içeceklerden olabildiğince uzak durmalısınız.İlaç kullanırken doktorunuza danışmalısınız.
Sağlıklı yenidoğanlar, daha çok uykuyla geçen ilk 2 – 3 gün sonrasında aç görünüp, sürekli aranabilirler. Anne sütünün kısa zamanda sindirilmesinden kaynaklanan bu açlık hali son derece normaldir.
Bazı bebekler ilk günlerde doğum kilolarının yüzde 5- 10 ‘nu oranında kilo kaybedebilir, doğum kilolarına ancak 15 gün sonra ulaşabilirler. Annenin endişelenmesine gerek yoktur.
Bebeğiniz ilk 2 – 3 haftada, oldukça sık, yaklaşık 2 saatte bir emmelidir. Emzirme sırasında göğüslerinizin boşalması ve yumuşaması gerekir. Bebek emerken meme başlarında yanma, ezilme gibi değişik bir his oluşacaktır. Bu esnada dikkat edilirse bebeğin yutkunma sesleri duyulabilir. Bebeğiniz 5. Günden itibaren altını daha çok ıslatır. Gün boyunca en az 5 – 6 ıslak bez almalısınız. Bebeğinizin kaka rengi altın sarısı olacaktır. 5.günden itibaren kaka renginin açılması gerekir.
Yetersiz beslenmenin ip uçları ;
- Her defasında 6- 10 dakikadan az emiyorsa,
- Emerken yutkunma sesini duymuyorsanız,
- Emzirme sonrasında göğüslerinize belirgin bir boşalma olmuyorsa,
- Bebeğiniz genellikle huzursuz ve halsizse,
- Yanakları çökükse,
- Günde bir kez bile kaka yapmadığı oluyor veya 5. gün geçtiği halde kaka rengi açılmadığı gibi, kaka miktarı azsa,
- İlk haftanın sonunda bebeğinizin rengi daha sararmış veya solmuşsa, Bebeğiniz yeterince beslenemiyor olabilir. En kısa zamanda doktorunuza başvurunuz.
Bebeklerin sarılıkları sorun olur mu ?
Bebeğinizin sarılığı ilk 24 saatten önce başladıysa, 2 haftadan uzun sürdüyse, beslenme güçlüğü yaşıyorsanız, bebeğinizin dışkısı beyaza yakın açık renkliyse, kan uyuşmazlığınız varsa, bebeğinizin doğum tartısı düşükse, daha önceki kardeşte tedavi gerektiren sarılık sorunu yaşadıysanız, ailede bilinen kan hastalığı varsa hemen çocuk doktoruna gidiniz.
Sarılık önce göz aklarından başlar, sonra yüz, gövde ve bacaklara iner. Kaybolurken de tam tersi sırayı izler. Yani en son göz aklarından silinir.
Oda ısısı nasıl olmalı, bebeği nasıl giydirmeli ?
Oda ısısı gündüz 22 – 23 derece, gece 19 – 21 derece civarında tutulmalıdır. Aşırı sıcak ve sık havalandırılmayan bir ortam hastalıklara zemin hazırlar. Bebeğimizi ilk 3 ay kendi giyindiğimizden sadece bir ince kat fazla giydirmeliyiz. Daha sonraları bizim kadar giyinmesi yeterlidir.
Banyo suyu sıcaklığı nasıl olmalı ve ne kadar aralıklarla banyo yaptırmalı ?
Banyo suyu 37 – 38 derece yani vücut sıcaklığımıza yakın olmalıdır. Genellikle suyun sıcaklığını dirseğimizle kontrol ederiz. Yaz kış bebekleri haftada 2 – 3 kez yıkamak yeterlidir. Şampuan ve sabun kullanılarak daha sık yıkamak cildin hassaslaşmasına ve kurumasına neden olabilir. Çok sıcak havalarda daha sık aralarla sadece duş yaptırılabilir. Banyodan sonra bebek yağı ya da daha iyisi ılıtılmış zeytinyağı ile bebeği yağlayabilirsiniz.
Yenidoğanların başı vücudun dörtte biridir (bizimse sekizde biri), başından hızla ısı kaybeder. Bu nedenle üşümemesi için önce vücudunu, sonra başını yıkamalıyız.
Bebeğin göbek bakımını nasıl yapalım ?
Günde 2 – 4 kez alkol yada Mersol ile silmek yeterlidir. Göbek bağı düştükten 2 – 3 gün sonrasına kadar bebeğimizi yıkamıyoruz. Göbek bağını daima bezin dışında bırakmalıyız. Eğer göbek kötü kokuyorsa, akıntı yada kanama varsa, düştüğü halde kalıntı mevcutsa doktorunuza danışınız.
Bebeğin terlemesi sorun olur mu ?
Bebeklerin büyüme hızları ve metabolizmaları fazla olduğu için bize göre daha fazla terlerler. Terleme bizim gibi koltuk altlarından olmaz. Saçlı deri, ense ve sırtta özellikle emerken (bebeğin en zorlu egzersizi beslenmedir) ve uyurken terleme olur. Bebeğinizin aşırı terlemesi varsa çocuk doktorunuza götürünüz ve terlemeye eşlik eden kalp ve solunum yolu hastalığı, tiroid hormon bozukluğu, kansızlık, D vitamini eksikliği gibi hastalıkları olmadığından emin olunuz.
Bebeğinizi ne sıklıkla doktora götürmelisiniz ?
Bebeğinizi ilk 6 ay her ay, 6-12 ay arası iki ayda bir, 12-24 ay arası üç ayda bir, 24 aydan sonra 6 ayda bir çocuk doktoruna göstermelisiniz. Beslenmesi, gelişiminin yakından izlenmesi ve hastalıkların erken yakalanması açısından bu çok önemlidir. 4 – 6 ay arası rutin kan sayımı ve idrar tetkiki yaptırıp daha sonra doktorunuz uygun gördüğü sürelerle tekrarlatmalısınız.
Bebek emmeyi reddederse ?
Herhangi bir hastalığı olmadığı halde bebeğin anne sütünü reddetmesi durumudur. Yaklaşık iki hafta sürebilir. Uzun süre aç kalıyorsa kaşıkla besleyiniz, uyku esnasında emzirmek çözüm olabilir. Biberonu alternatif çözüm olarak kullanmayınız! Annenin ruhsal durumu, parfüm değişikliği, adet görmesi, evdeki kalabalık gürültü gibi diğer etmenler sebep olabilir. Ama genellikle sebep bulunamaz. Böyle bir durumla karşılaşırsanız bebeğinizin hasta olmadığından emin olmak için çocuk doktorunuza başvurunuz.